Poznaj wskaźniki pomiaru zrównoważonego rozwoju
Postęp społeczno-gospodarczy, charakteryzujący się harmonijną integracją inicjatyw politycznych, ekonomicznych oraz społecznych, z uwzględnieniem ochrony środowiska naturalnego i zapewnieniem zaspokojenia podstawowych potrzeb różnych wspólnot lub obywateli, nie tylko obecnych, ale również przyszłych generacji – oto definicja idei zrównoważonego rozwoju.
Polska zobowiązała się do implementacji zasad tej koncepcji, uczestnicząc w Konferencji Narodów Zjednoczonych „Środowisko i Rozwój” oraz podpisując trzy dokumenty o charakterze deklaratywnym: Deklarację z Rio na temat środowiska i rozwoju, Program Działań Agenda 21, Deklarację zasad zrównoważonego zarządzania lasami oraz dwie umowy globalne: Konwencję w sprawie zmian klimatu i Konwencję o różnorodności biologicznej.
Wskaźniki zrównoważonego rozwoju – czym są?
Pełnią funkcję narzędzia informacyjnego i diagnostycznego, które wspiera kierowanie działaniami w obszarach społecznych, ekonomicznych i środowiskowych na różnych szczeblach administracyjnych, od lokalnego po krajowy. Tworzenie zbiorów wskaźników służących do oceny zrównoważonego rozwoju ma na celu skuteczne monitorowanie wykonania zapisów zawartych w różnorodnych dokumentach strategicznych, takich jak plany, programy czy polityki, przygotowywanych odpowiednio w skali lokalnej, regionalnej, krajowej, a także dla całej Unii Europejskiej.
Rodzaje wskaźników zrównoważonego rozwoju
Mierniki te można podzielić na kilka kategorii, zgodnie z czterema głównymi wymiarami idei zrównoważonego rozwoju:
społeczne - koncentrują się na poprawie jakości życia obywateli, zapewnieniu równości społecznej i promowaniu spójności. Obejmują między innymi wskaźniki dotyczące zdrowia publicznego, edukacji, zmian demograficznych, bezpieczeństwa publicznego oraz integracji społecznej,
gospodarcze – skupiają się na promowaniu zrównoważonego wzrostu gospodarczego, który sprzyja dobrobytowi społecznemu, jednocześnie minimalizując negatywne skutki dla środowiska naturalnego i zapewniając sprawiedliwy podział korzyści. Wskaźniki w tej kategorii dotyczą m.in. produktu krajowego brutto (PKB) na mieszkańca, poziomu zadłużenia publicznego, wskaźników dotyczących rynku pracy, innowacyjności oraz transportu,,
środowiskowe - dotyczą ochrony zasobów naturalnych i promowania praktyk zrównoważonego zarządzania nimi. Wskaźniki w tej kategorii obejmują między innymi emisję gazów cieplarnianych, zasoby słodkiej wody, użytkowanie gruntów, gospodarkę odpadami czy ochronę różnorodności biologicznej,
instytucjonalno-polityczne – w ich skład wchodzą: globalne partnerstwo, polityka spójności i efektywności, otwartość i uczestnictwo oraz aktywność obywatelska.
Podstawowym celem Strategii Zrównoważonego Rozwoju Polski jest dążenie do osiągnięcia wzrostu wydajności w zakresie wykorzystania surowców, paliw i naturalnych zasobów, zapewnienie bezpieczeństwa terytorialnego i ochrony środowiska, zachowanie niezależności państwowej, gwarancja ochrony zdrowotnej i wsparcia społecznego dla wszystkich obywateli oraz szanowanie obowiązującego systemu prawnego.